یقین اخص
ایمان به معنای اعتقاد و تسلیم قلبی یقینی، به همراه گرایش و پایبندی و علاقه به متعلقاتش است که بر ارکان یا ستون‌هایی مانند یقین، عدل، صبر و جهاد استوار می‌باشد. ایمان راسخ که از نظر فلسفی به درجه یقین بالمعنی الأخص رسیده و در نفس رسوخ کرده، یکی از مؤثرترین عوامل روند استکمال نفس هم در قوه نظری در ادراک معارف و حقایق هستی و هم در استکمال قوه عملی در انجام وظایف، محسوب می‌شود. نفس بدون ایمان نه تنها هرگز نمی‌تواند به تکامل حقیقی برسد؛ بلکه ممکن است تا سرحد نفس حیوانیت هم تنزل یابد؛ زیرا ایمان با تصدیق و تسلیم و پایبندی خود به متعلقاتش از یک طرف در اطمینان و انتخاب صحیح و پایبندی و محبت و اراده نفس و با ارکانش و نیز ویژگی‌هایش از سوی دیگر، در استواری و تعادل و منحرف نشدن و نلغزیدن نفس در سیر استکمال نفس، نقش اساسی دارد؛ یعنی تمام آنچه نفس در مسیر تکامل بدان‌ها نیاز دارد.
بررسی آیات و روایات در این زمینه و نیز بررسی شخصیت انسان‌هایی که هم در تکامل نفس و هم در ایمان سرآمد بوده‌اند، تأییدی محکم بر نقش مؤثر ایمان و ارکان آن بر تکامل نفس است.
https://nj.jz.ac.ir/article_96571.html