تعددالشرط و وحده الجزاء

هرگاه شرط متعدد و جزاء واحد باشد مثلا بفرماید:((ان جائک ید فاکرمه و ان احسن الیک فاکرمه)) یا بفرماید:((اذا خفی الاذان فقصر و اذا خفیت الجدران فقصر)) چنان چه جمله شرطیه مفهوم نداشته باشد  مشکلی نیست ؛زیرا به ظاهر هرشرطی عمل می شود و می گوییم هر شرطی استقلال در تاثیر دارد و اگر نخست خفاء اذان تحقق یافت،همان موجب قصر است و اگر خفاء جدران حادث شد،همین موجب قصر است و اگر هر دو شرط همزمان با یکدیگر تحقق یافتند ،هر دو موجب قصرند؛چون در یک زمان یک نماز قصر بیشتر واجب نیست و شرعاً قابل تکرار نیست. ولی به هر حال کاری به شرط های دیگر ندارند و نفی ثالث و رابع و... نمی کنند و دلالت ندارند که عامل دیگری در وجوب قصر دخالت ندارد، و اثبات شیء هم که نفی ماعدا نمی کند، ولی اثبات ما عدا هم نمی کند و این دو قضیه نفیا یا اثباتا از قضایای دیگر ساکت هستند.