تعدّد الشرط و وحده الجزاء

هرگاه شرط متعدد و جزاء واحد باشد مثلاً بفرماید:(ان جائک زید فاکرمه و ان احسن الیک فاکرمه)) یا بفرماید:((اذا خفی الاذان فقصّر و اذا خفیت الجدران فقصّر)) چنان چه جمله شرطیه مفهوم نداشته باشد مشکلی نیست؛زیرا به ظاهر هر شرطی عمل می شود و می گوییم هر شرطی استقلال در تاثیر دارد و اگر نخست خفاء اذان تحقق یافت ،همان موجب قصر است و اگر خفاء جدران حادث شد،همین موجب قصر است و اگر هر دو شرط همزمان با یکدیگر تحقق یافتند،هر دو موجب قصرند، چون در یک زمان یک نماز قصر بیشتر واجب نیست و شرعاً قابل تکرار  نیست. ولی به هرحال کاری به شرط های دیگر ندارند و نفی ثالث و رابع و... نمی کنند و دلالت ندارند که عامل دیگری در وجوب قصر دخالت ندارد، و اثبات شی ء هم که نفی ماعدا نمی کند، ولی اقبات ما عدا هم نمی کند و این دو قضیه نفیاً یا اثباتاً از قضایای دیگر ساکت هستند.