واسط مغز-رایانه (brain–computer interface) (مخفف: BCI)
واسط مغز-رایانه (brain–computer interface) (مخفف: BCI)، که برخی مواقع به آن واسط مغز-ماشین (BMI) نیز گفته می‌شود، یک مسیر مستقیم ارتباطی بین فعالیت‌های الکتریکی مغزی و یک دستگاه خارجی است که اغلب یک کامپیوتر یا عضو رباتیک می‌باشد. واسط‌های مغز و رایانه اغلب برای چنین اهدافی به کار می‌روند: تحقیقات، نگاشت مغزی، یاریگری، ازدیاد توانایی انسان، ترمیم ادراک انسانی یا عملکردهای حسی-حرکتی.[۱] دامنه پیاده‌سازی‌های BCIها در چنین مواردی است: EEG، MEG، EOG، MRI، که برحسب این که الکترودها تا چه میزان نزدیک بافت عصبی باشند، برخی تاحدی تهاجمی (مثل ECoG و درون-عروقی) و برخی دیگر تهاجمی (مثل آرایه میکروالکترودی) هستند.[۲]
تحقیقات بر روی BCIها در دهه ۱۹۷۰ میلادی توسط «ژاک وایدال» (Jacques Vaidal) در دانشگاه کالیفرنیا در لس آنجلس (UCLA) تحت کمک هزینه از سوی بنیاد ملی علوم و در پی بسته شدن قراردادی با دارپا شروع شد.[۳][۴] مقاله ۱۹۷۳ میلادی وایدال، اولین ظهور عبارت «واسط مغز-کامپیوتر» در متون علمی است.
بر اساس قابلیت انعطاف‌پذیری غشای خارجی مغز، پیامهایی که از اندام‌های ساختگی کاشته شده ارسال می‌گردند، پس از سازگاری، می‌توانند مانند ارتباطات طبیعی حسی-حرکتی توسط مغز کنترل شوند.[۵] پس از سال‌ها آزمایش بر روی جانوران، اولین دستگاه‌های نوروپروستتیک کاشته شده در انسان‌ها طی اواسط دهه ۱۹۹۰ میلادی ظهور پیدا کردند.
اخیراً مطالعاتی در زمینهٔ تعامل انسان و رایانه صورت گرفته که در آن از یادگیری ماشین برای تحلیل داده‌های آماری زمانی استخراج شده از لوب پیشانی (نوار مغزی EEG) استفاده کرده‌اند و در نتیجه آن موفقیت بالایی در رده‌بندی حالات ذهنی (استراحت، خنثی، تمرکز)،[۶] حالات هیجانی ذهنی (منفی، خنثی، مثبت)[۷] و دیسریتمیای تالاموکورتیکال بدست آمده‌است.[۸]
