اجماع متأخرین

اجماع متأخرین به اتفاق نظر فقهای متأخر در امری دینی اطلاق می‌شود.

- تعریف

---

اجماع متأخرین، مقابل اجماع قدما بوده و به معنای اجماعی است که از سوی متأخرین از فقها تحصیل و یا نقل شده است.
 

چند دیدگاه درباره اجماع متأخرین

---

۱. برخی بر این باورند که اجماع قدما از اجماع متأخرین معتبرتر است، زیرا به خاطر نزدیک بودن زمان آن‌ها به زمان معصوم (علیه‌السلام) احتمال زیادی داده می‌شود که مستند آن‌ها در اجماع ، شنیدن از معصوم (علیه‌السلام) هر چند با واسطه باشد، زیرا بدون تردید، کسانی چون مرحوم « شیخ مفید »، « شیخ صدوق » و « سید مرتضی » هیچ گاه بدون دلیل قطعی یا حجت معتبر ، به چیزی رأی نمی‌داده‌اند.

۲. اما عده‌ای اعتقاد دارند که از نظر اعتبار، هیچ گونه فرقی بین اجماع قدما و متأخرین وجود ندارد، زیرا صرف احتمال آن‌که مستند قدما در اجماع، شنیدن از معصوم (علیه‌السلام) باشد، کافی نیست.