رابطه کلی طبیعی

رابطه کلی طبیعی، مثل انسان با افراد دیگر این گونه است که مفهوماً و به حمل اوّلی مغایرند؛ یعنی مفهوم انسان (بلاتشبیه حیوان ناطق) غیر از مفهوم زید( هیکل خارجی) است؛ ولی مصداقاً و به حمل شایع اتحاد دارند و بر یکدیگر قابل حمل می باشند،و می توان گفت: ((زید انسان)) و... و اساساً کلّی طبیعی در خارج وجودی مجزّا از افراد و مصادیق خود ندارد؛بلکه به عین وجود افرادش موجود می باشد.

موضوع العلم هم با موضوعات مسائل همین رابطه را دارد؛یعنی مفهوماً متباین هستند؛ ولی مصداقاً اتحاد دارند،مانند کلمه و کلمه که موضوع علم نحو است ،با فاعل و مبتدا و... که موضوع مسائل علم اند،از نظر مفهوم تباین دارند؛ ولی به لحاظ مصداق دارای اتحاد می باشند؛اساساً کلمه بدون یکی از این ها تحقق ندارد.