حاشیة علی رسالة فی التقیة تألیف عبدالله بن محمدحسن مامقانى
حاشیة علی رسالة فی العدالة تألیف عبدالله بن محمدحسن مامقانى وى از علماى علم رجال و از فقهاى شیعه در قرن چهاردهم و متوفاى سال 1351 هجرى قمرى مى‌باشد.
شیوه نگارش
این کتاب تعلیقه‌اى بر کتاب رسالة فی العدالة شیخ انصارى مى‌باشد، مؤلف در این کتاب به سبکی مجتهدانه و علمى به بررسى و شرح و توضیح نظرات شیخ انصارى و طرح دیدگاه و نظریات خود پرداخته است. وى در آغاز کتاب مى‌فرماید: «عدالت از کلمه عدل گرفته شده است و آن ضد ستم مى‌باشد. در کتاب صحاح آمده عدل خلاف جور است و از همین باب است قول برخى شعرا در مدح یکى از علمایى که متصدى رفع خصومت میان مردم شده بود.
ارزش و اعتبار کتاب
این کتاب اثرى ارزشمند براى بحث و تحقیق در مسأله عدالت و منبعى خوب براى آشنایى با دیدگاه مؤلف دانشمند آن در این باب و طرح ادله و نظریات ایشان مى‌باشد.
مباحث کتاب
این کتاب در 9 بخش آمده است، معانى عدالت، آیا عدالت ملکه است یا استقامت ظاهرى، اعتبار مروت در عدالت، راه‌هاى شناخت عدالت، حسن ظاهر، گناهان کبیره، معصیت و اصرار در ترک توبه ملازم هستند، توبه و استغفار تفاوت دارند، آیا ظن به عدالت معتبر است.
این کتاب در 35 صفحه آمده است.
انگیزه نگارش
مؤلف در آغاز کتاب مى‌فرماید: «إنى منذ فراغی من نهایة المقال تعلیق الخیارات حضرة الشیخ المحقق الأنصارى أنار الله برهانه و أعلى فی ریاض الخلد مقره و مقامه کانت تحدّثنینفسی بالتعلیق على الرسائل الست الملحقة بالکتاب المذکور فی الطبع و هی رسالة فی العدالة...
و سمیته بالقلائد الثمینة على الرسائل الست السنیة».
من بعد از فراغ از نگارش کتاب نهایة المقال تعلیقه بر کتاب خیارات شیخ محقق انصارى که خداوند برهان ایشان را نورانى و در بهشت جایگاه ایشان را عالى گرداند. پیوسته در این فکر بودم تا تعلیقاتى بر رساله‌هاى ششگانه دیگرى که با کتاب خیارات به چاپ رسیده نیز به رشته تحریر در آورم مانند رسالة فی العدالة و آنرا به قلائد الثمینة على الرسائل الستّ السنیّة نامیدم یعنى گردن‌بندهاى گران‌بها بر رساله‌هاى ششگانه درخشان».
آقا بزرگ تهرانى صاحب کتاب ارزشمند الذریعة إلى تصانیف الشیعة ج 17 ص161 درباره این کتاب مى‌فرماید: «القلائد الثمینة حواشی على ملحقات المتاجر للشیخ الأنصارى. للحاج شیخ عبدالله الممقانیالمعاصر، طبع مع نهایة المقال فی 1340. و مرّ للمؤلف غایة المسؤول فی انتصاف المهر قبل الدخول».
کتاب القلائد الثمینة حواشى بر ملحقات کتاب متاجر شیخ انصارى مى‌باشد. مؤلف آن حاج شیخ عبدالله مامقانى، که معاصر ما مى‌باشد است. این کتاب با کتاب نهایة المقال در سال 1340 هجرى قمرى به چاپ رسیده است. مؤلف کتاب دیگرى نیز به نام غایة المسؤول فی انتصاف المهر قبل الدخول به رشته تحریر در آورده است.
تاریخ نگارش
تاریخ پایان نگارش این کتاب عصر روز چهارشنبه 18 ربیع‌الاول سال 1336 هجرى قمرى مى‌باشد.
تاریخ نگارش نسخه خطى
تاریخ پایان نگارش نسخه خطى که این کتاب از روى آن به چاپ رسیده دوم ربیع‌الاول 1345 هجرى قمرى و نگارنده آن احمد بن الشیخ محمدحسین مى‌باشد که در چاپخانه مرتضویه در شهر مقدس نجف اشرف در همان سال به چاپ رسیده است.
نسخه حاضر
نسخه حاضر در برنامه به زبان عربى، در قطع وزیرى و در یک جلد مى‌باشد. این نسخه در آخر کتاب نهایة المقال فی تکملة غایة الآمال چاپ شده است.
