استخراج حقوق لز متن نصوص

حقوق وضعی

توحیدحقوقی و وحدت سیاسی

فدیه در فقه و حقوق

سد و فتح ذرایع

اشتغال و برائت ذمه

مصالح مرسله

مصلحت مرسله ظنی

 

اعم

 

مصالح مرسله ظنّی

 

وابسته

 

مصالح مرسله قطعی

انواع حقوق موضوعه

حقوق موضوعه اصطلاحی است در فلسفهٔ حقوق و به قوانینی گفته می‌شود که با تصمیم انسان‌ها در یک جامعه، و نه لزوماً مبتنی بر اخلاقیات، شریعت (قوانین مبتنی بر مذهب) یا قوانین طبیعی وضع می‌شود. به عبارتی، مجموع قوانین و مقرراتی که در یک زمان و مکان واحد حاکم بر روابط اجتماعی افراد می‌باشد؛ به صورتی که دولت به عنوان قوهٔ برتر، واضع، متضمن و مجری این قواعد است. این اصطلاح به صورت معمول در مقابل حقوق طبیعی به‌کار می‌رود.

چنین نگرشی حقوق را ناشی از ارادهٔ حاکم یا قدرت می‌داند و چنان‌که از عنوان آن برمی‌آید، قانون باید وضع‌شده و اثبات‌پذیر باشد؛ یعنی قانون بایستی در جایی محقَّق شود تا بتوان آن را قانون نامید. این نگرش در برابر حقوق طبیعی قرار می‌گیرد و نمی‌پذیرد که اخلاق یا طبیعت بشر توان ایجاد قانون را برای جامعهٔ انسانی داشته باشد.

در قوانین  موضوعه جمهوری اسلامی ایران، در مورد اموال و مالکیت دولتی، قوانین گوناگونی از جمله قانون اساسی، قانون مدنی، قانون محاسبات عمومی، قانون برگزاری مناقصات، مقررات، رویه‌های قضایی و … وجود دارد؛ با توجه به دخالت روزافزون دولت‌ها در امور اقتصادی و اجتماعی و نحوه گستره دخالت آنها در این امور، توجه به اموالی که متعلق به دولت است، نیاز به بررسی دقیقی دارد.در این راستا، دولت ها، در به کارگیری این اموال، همیشه باید نفع عمومی را مدنظر قرار دهند. بنابراین رعایت این حق، نیازمند قوانین شفاف و کارآمد و مانع و جامع است.

 

قوانین موضوعه

https://ensani.ir/fa/tag/30852/%D9%82%D9%88%D8%A7%D9%86%DB%8C%D9%86+%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9%D9%87

 

استحسان

مدافعان‌ِ استحسان در جهت اثبات حجیت آن به ادله گوناگونی تمسک جسته‌اند. مهم‌ترین مستند آنان، آیه ۱۸ سوره زمر است: «فَبَشَّرْ عِبادِ الَّذین‌َ یَسْتَمِعون‌َ القَوْل‌َ فَیَتَّبِعون‌َ اَحْسَنَه» که مردمان را به پیروی «قول احسن» فراخوانده است و آیهٔ ۱۴۵ سورهٔ اعراف، آیهٔ ۱۸۵ سورهٔ بقره: «یریدالله بکم الیسر و لا یرید بکم العسر: خدا بر شما آسان خواهد و نخواهد برای شما سختی را»، آیهٔ ۷۸ سورهٔ حج و آیهٔ ۵۵ سورهٔ زمر: «اتبعوا احسن ما انزل الیکم من ربکم: از بهترین آنچه از سوی پروردگارتان برای شما فرستاده شده‌است پیروی کنید». همچنین روایتی از ابن مسعود به مضمون «ماراءه المسلمون حسناً فهو عندالله حسن: آنچه را مسلمانان نیکو شمارند، همان نزد خداوند نیکوست»

 

 

جایگاه استحسان در منابع اجتهاد

https://ensani.ir/fa/article/100697/%D8%AC%D8%A7%DB%8C%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D8%AD%D8%B3%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%A8%D8%B9-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%87%D8%A7%D8%AF

 

 

تفسیر موسع قوانین